Goharbin Jewelry

کمتر از 2 قرن پیش ، در شهری که امروز تهران بزرگ نامیده می شود، نامی در صنعت جواهرسازی شکل گرفت که هنوز هم پابرجاست. حاج محمد مهدی جواهری، در حدود اواسط سلطنت ناصرالدین شاه قاجار، به نیروی درایت و فن و ذوق سرشار خویش، حجره ای برای داد و ستد گوهرگری در بازار تهران ایجاد کرد که پس از وی توسط فرزندانشان این راه ادامه پیدا کرد.

او از هندوستان-آفریقا-عمان-بحرین-تانزانیا گرفته تا بسیاری نقاط دیگر گوهرهای نخبه تهیه و آنها را برای عرضه به تهران انتقال می داد. حاج محمد مهدی هم طراح بود و هم از فنون سازندگی می دانست، و برای فراگیری بهتر این هنر ، فرزندانش را به دست استادکاران این صنعت سپرد تا در فنون طراحی و ساخت استادِ زمان خویش باشند. وفات استادِ گوهرشناس در اواخر عصر قاجار حادث شد و فرزندان وی که خود هم گوهرشناس و هم جواهرساز بودند، حجره پدر را وسعت دادند.

همگان، حاج مرتضی پسر حاج مهدی را به خوشنامی و تدین و خیرخواهی می شناختند و هم به دستان اعجازگر در جواهرسازی. تمامی فرزندان حاج مرتضی به شغل خانوادگی روی آوردند اما در میان تمامی آنها تنها یک نفر بود که نامش از پدر فراتر رفت و بلند آوازه شد و آن شخص حاج محمود گوهربین بود.

حاج محمود که بعدها نام خانوادگی گوهربین را برای خود انتخاب کرد، از کودکی در کنار پدر و استادکاران اوایل سلطنت پهلوی به رموز حرفه جواهرسازی آشنا گردید. محمود گوهربین را باید یک هنرمند، هنرشناس و یک طراح بی مانند دانست. او هم در شناخت گوهر سرآمد بود و هم در ساخت جواهر چندین سبک جدید و مخصوص به خود را ایجاد کرد که پس از وی هنوز هم در میان جواهرسازان سرتاسر عالم رواج دارد.

اساس هنر ایرانی را به درستی می شناخت و به آن عشق می ورزید و از سلیقه های مردم عصر خویش اطلاع کافی داشت. آنچه می ساخت، هم معرف هنر ایرانی بود و هم از هنر روز جهان بهره‌مند بود. او می دید اکثراً سازندگان جواهر در ایران از الگو‌های خارجی استفاده می‌کنند و کاملاً با انجام این امر مخالف بوده و همواره در طراحی و ساخت از الگو‌های صنعت هفت هزار ساله ایرانی استفاده میکرد.

نخستین بار در خیابان لاله زار، کمی آنطرفتر از منزل شخصیِ قاجاری خویش، فروشگاه و کارخانه ای تاسیس کرد و سعی نمود تا روش و ابتکار عمل دقیق خود را به شاگردانش آموزش دهد. شاگردانی که هرکدام برای خود استادکارانی از کار درآمدند و اینطور به نظر می رسد که جواهرسازی در ایران، بیش از هرکس مدیون زحمات محمود گوهربین می باشد که ایده پردازی و هنرمندی خود را به بهترین وجه ممکن در آن به معرض نمایش میگذاشت.

مدیریت بخشی از ذات او بود و باید او را یکی از مدیران موفق صنعتی کشور در 6دهه بدانیم. بنای نخستین پاساژ جواهر تهران، پیش از آنکه ساختمانی مرتفع در پایتخت ساخته شود از ابتکارات ایشان است. محمود گوهربین که در سال 1368 درگذشت، انسانی سخت کوش و استادی سخت گیر بود و همین ویژگی های مهم نام او را تا ابد پرآوازه کرد.

ساخته های دست او حتی در زمان حال و  پس از سالها در میان هم نسلان و آیندگانش ممتاز می نماید. این سخن به درستی قابل پذیرش است بسیاری از دست آوردها و پیشرفت های صنعت  جواهر در ایران و در خارج از کشور مدیونِ تلاش‌های محمود گوهربین است.